Veldgids zeereep: Mosschijfjes (Lamprospora, Neottiella, Octospora)
Literatuur: Brouwer, E. (1999) Mosschijfjes (Lamprospora en Octospora): voorkomen en verspreiding in Nederland. Coolia 42: 2-20 (hele artikel hier downloaden).
Sleutel tot de oranje mosschijfjes in het grijze duin
1a Rand glad; op knikmos (Bryum spec.
2. Knikmosschijfje, Octospora coccinea
1b Rand vliezig of met lichtgekleurde haren (loep) ➜ 2
2a Rand met witte haren, strikt gebonden aan Duinsterretje (Syntrichia ruralis sensu lato); sporen rond met een netvormige ornamentatie
3. Duinsterretjes-mosschijfje, Lamprospora tortulae-ruralis
2b Rand vliezig; niet bij of op Duinsterretje ➜ 3
3a Schijfje tot 20 mm doorsnee, duidelijk gesteeld; tussen haarmos (Politrichum piliferum en P. juniperinum); sporen ellipsoid, 19-27 x 12-15 μm, met een vrij regelmatige netvormige ornamentatie
1. Oranje mosbekertje, Neottiella rutilans
3b Schijfje 0,5-2 mm, ongesteeld; op Purpersteeltje (Ceratodon purpureus) en op Zilvermos (Bryum argenteum); sporen rondachtig, 13-17 μm doorsnee met onregelmatige netvormige ornamentatie
4. Purpersteelmosschijfje, Lamprospora seaveri
Soortbeschrijvingen en afbeeldingen
1. Oranje mosbekertje, Neottiella rutilans
Foto: Leo Jalink
Literatuur: Dam & Kuyper, Veldgids 2: 238-239; Læssøe & Petersen, Fungi Temperate Europe 2: 1337.
Beschrijving: Schijfje tot 6-20 mm doorsnee, aanvankelijk komvormig, later vlak, fel oranjerood, rand vaak vliezig maar niet duidelijk behaard; steel kort, wittig, versmallend naar de voet. Sporen 19-27 x 12-15 μm, met een netvormige ornamentatie.
Habitat en verspreiding: Tussen haarmos (Politrichum piliferum en P. juniperinum), mogelijk parasitair. Heel algemeen langs de hele kust, maar vooral op plekken waar het zand kalkarm of (oppervlakkig) ontkalkt is.
2. Knikmosschijfje, Octospora coccinea
Foto: Leo Jalink
Literatuur: E. Brouwer in Coolia 42: 2-20.
Beschrijving: Schijfje 0,5-2 mm, oranje, met gave rand. Sporen 20-33 μm lang en minder dan 10 μm breed en meest met 3-4 oliedruppeltjes.
Habitat en verspreiding: Parasitair op levende bladmossen van het geslacht Bryum (Knikmos) in vochtige duinvalleien. Zeldzaam, langs de hele kust.
3. Duinsterretjesmosschijfje, Lamprospora tortulae-ruralis
Foto: Machiel Noordeloos
Literatuur: E. Brouwer in Coolia 42: 2-20.
Beschrijving: Vruchtlichamen schijfvormig, oranje, 1-4 mm in doorsnee; sporen vrijwel rond, 13-17 μm met een onregelmatig netwerk van brede lijsten.
Habitat en verspreiding: Parasitair op Duinsterretje (Syntrichia ruralis sl ); wijd verbreid langs de hele Nederlandse kust.
4. Purpersteelmosschijfje, Lamprospora seaveri
Foto: Ben Kraan
Literatuur: E. Brouwer in Coolia 42: 2-20.
Beschrijving: Schijfje 0.5-2 mm, oranje tot oranjerood, met smal vliezig randje.
Habitat en verspreiding: Op de bladmossen Purpersteeltje en Zilvermos, mogelijk parasitair. Vrij zeldzaam, verspreid langs de Nederlandse kust.